|
ξτβω δςφξεϊ αΰζεψ τιχϊ δαψκ δεΰ πεωΰ μωιηεϊ ϊλετεϊ επμδαεϊ αχψα χδιμϊ διεβιρθιν. λτι δπψΰδ λεμν ξλιψιν ξιωδε ωτφς ΰϊ δξιπιρχερ ΰε ηεεδ χψιςϊ ψφεςδ ΰε ξωδε α"ρβπεο”.
πϊηιμ αδϊαεππεϊ αϊξεπδ δψηαδ ωμ τιχϊ δαψκ. αλγι μδαιο ΰϊ δαςιδ δξεαπιϊ ααψκ ΰπε φψιλιν μδϊαεπο αωιξεω δπτευ αξτψχ ζδ. μΰ ιωιαδ, δμιλδ! γξιιπε ΰϊ βετλν μμΰ αψλιιν. τψπχπωθιιο ςεμδ αςιπι ψεηι ξϊπεγγ ξφγ μφγ αφεψδ ξλΰπιϊ. ξπγπγ ψβμ βγεμδ ελαγδ δΰηϊ μτπι δωπιδ. ςν ρεβ δμιλδ λζδ μΰ πελμ μτρες αχμεϊ ΰε αιςιμεϊ.
δαψκ διΰ ξψλζ δψβμ, διΰ ιεωαϊ αιο δχψρεμ εδΰβο. διΰ δηιαεψ αιο ςφν δtibia (ςφν δωεχ) ξμξθδ εςφν δ femur (ςφν διψκ) ξμξςμδ. αφιγδ δωπι ωμ δtibia πξφΰ ξτψχ δχψρεμ, αφιγδ δωπι ωμ ςφν δfemur πξφΰ ξτψχ διψκ, αξχεν ωαε διψκ ξϊηαψϊ μΰβο. ςφν δωεχ εςφν διψκ δο ωϊι δςφξεϊ δΰψελεϊ αβεσ. ςεαγδ ζε βεψξϊ μξςξρδ λαγδ ςμ δαψκ.
λτι ωπιϊο μψΰεϊ λμ ξτψχι δβεσ ιλεμιν μδιεϊ ξρεεεβιν λξπετιν. λΰωψ μξπεσ ιωπδ ζψες ΰψελδ, ιω με τεθπφιΰμ λη βγεμ ιεϊψ αςζψϊ ΰεϊε ξπεσ. ζδ γαψ θεα ξΰηψ εδαψκ ζχεχδ μδψαδ ξΰγ λη εξεθμϊ ςμιδ δψαδ ςαεγδ αϊπεςδ ωμπε εαψιφδ ωμπε. αε αζξο, ςεαγδ ζε βεψξϊ μξτψχ μςξεγ αςεξρ ωμ ΰεϊο ωϊι ςφξεϊ ΰψελεϊ ΰωψ τεςμεϊ ΰηϊ ξεμ δωπιδ. μλο ςμ δαψκ μδιεϊ ηζχδ ςμξπϊ μρτεβ ΰϊ δςεφξδ ωμ δϊπεςδ εαε αςϊ ςμιδ μδιεϊ βξιωδ ςμ ξπϊ μΰτωψ ΰϊ ξψηα δϊπεςδ δξϊψηω ξϊηϊ αξτψχ δχψρεμ εξςμ αξτψχ διψκ.
ωϊι γψιωεϊ ΰμδ πεβγεϊ ΰηϊ μωπιδ ξθαςο.
ξλιεεο ωδαψκ πξφΰϊ αιο ωπι δξτψχιν, διΰ ιλεμδ μϊΰν ΰϊ δϊπεςδ αιο ωπι δξτψχιν. αζξο ςξιγδ, ωμεωϊ δξτψχιν ωμ δψβμ δετλιν μδιεϊ ωψωψϊ τεπχφιεπμιϊ ΰωψ αδ ϊπεςδ αξτψχ ΰηγ ξωτιςδ ςμ ϊπεςϊ δΰηψιν. δαψκ δρτφιτιϊ μΰ ιλεμδ μπες λΰωψ λτεϊ δψβμιιν ςμμ δψφτδ μμΰ ϊπεςδ ωμ ξτψχι δχψρεμ εδιψκ.
λτιτϊ δαψλιιν αζξο ςξιγδ ξαφςϊ λξδ γαψιν. ξλιεεο ωδΰβο φψικ μπες ξθδ, δλιτεσ ωμ δαψλιιν ξπξικ ΰϊ ξψλζ δλεαγ ωμ δβεσ εμλο ιλεμ μδεαιμ ΰϊ δβεσ ηζψδ μΰιζεο αξιγϊ δφεψκ.
γαψ ζδ ωιξεωι αξιεηγ αξςαψ αιο ϊπεηεϊ. μξψεϊ ωδϊπεηδ ςφξδ ΰεμι ϊγψεω αψλιιν ιωψεϊ, αξςαψιν αιο δϊπεηεϊ ςν αψκ λτετδ λξςδ, πιϊο μχαμ ϊηεωδ ηζχδ ωμ δβτιιν δϊηϊεπεϊ, ωδο ιρεγεϊ μϊπεηεϊ δςξιγδ.
λιτεσ δαψλιιν βν ξωπδ ΰϊ ΰεψλν ωμ δhamstrings ΰωψ ξϊηαψιν ΰμ ςφξεϊ διωιαδ (ischial tuberosities) αϊηϊιϊ δΰβο. αςχαεϊ ηιαεψιν ΰμδ ΰμ δΰβο, ωψιψι δhamstrings ιλεμιν μδωτις ςμ δθιιϊ δΰβο χγιξδ εμΰηεψ. λΰωψ δαψλιιν λτετεϊ μΰβο ιω ΰτωψεϊ μιθεϊ χγιξδιεϊψ αητωιεϊ ξδ ωςωει μιφεψ δαγμ ςφεν αλτιτεϊ χγιξδ εαϊπεηϊ δλμα τεπδ ξθδ.
δβξιωεϊ ωμ ωψιψι δ hamstrings ςωειδ μδωτις ςμ ξτψχ δρΰχψεν ΰιμιεν (S.I) αβα δϊηϊεο ελο ςμ διφιαδ δλμμιϊ ωμ δΰγν.
ξαπδ ΰπθεξι ετςεμεϊ
δαψκ αγψκ λμμ ξεβγψϊ λξτψχ φιψι, ξδ ωΰεξψ ωδιΰ τωεθ πτϊηϊ (extension- ιιωεψ δαψκ) επρβψϊ (flexion – λιτεσ δαψκ). απερσ μλκ δαψκ βν ξρϊεααϊ (rotation). τςεμϊ δψεθφιδ ξϊψηωϊ αιο ϊηϊιϊ ςφν διψκ (Distal) μημχδ δςμιεο ωμ ςφν δωεχ (Proximal) λΰωψ δαψκ λτετδ α-10 ξςμεϊ ΰε ιεϊψ. θλπιϊ ςφν δωεχ ςφξδ διΰ ωξαφςϊ ΰϊ δριαεα λπβγ ςφν διψκ, ΰωψ ςεξγϊ αξχεν. ζε τςεμδ ξΰγ θαςιϊ εηωεαδ ωπηεφδ αωαιμ δμιλδ, ψιφδ εξβεεο ψηα ωμτςεμεϊ αξτψχ ζδ.
τςεμδ ζε ξϊψηωϊ αωπι λιεεπιν ΰτωψιιν, ριαεα τπιξδ (medial) ωμ ςφν δωεχ ΰε ριαεα δηεφδ (lateral). ΰπε ξεφΰιν ωμΰγν δξξεφς ιω διλεμϊ μαφς ριαεα δηεφδ ωμ ςφν δωεχ ςν αψκ λτετδ μ 40-45 ξςμεϊ αςζψϊ ριες ηιφεπι, μξωμ αςζψϊ διγιιν ΰε ξχεψ ηιφεπι ΰηψ εαραιαεϊ 30-35 ξςμεϊ ωμ ριαεα τπιξδ αριες ηιφεπι.
μςιϊιν χψεαεϊ αζξο ριαεαιν ωμ αψκ λτετδ ξϊψηωεϊ τφιςεϊ εαψεα δξχψιν ζδ χεψδ αςχαεϊ δψεθφιδ τπιξδ (medial) λξεαο ωϊϊλο τφιςδ ωμ ξτψχ δαψκ βν αξδμκ τςιμεϊ τωεθδ ΰηψϊ. ρχι μξωμ μξψεϊ ωδεΰ μΰ αγιεχ τςιμεϊ τωεθδ δεΰ ξχεψ ξΰγ πτευ μτφιςεϊ λβεο ξιπιρχερ εχψςιν αψφεςεϊ (ACL).
ψφεςεϊ δαψκ
λξε αλμ ξτψχ αβεσ, δψφεςεϊ πξφΰεϊ ςμ ξπϊ μΰτωψ εμδβαιμ ϊπεςδ αξτψχ. δαψκ λξεαο ΰιπδ ωεπδ. ιωπο ΰψας ψφεςεϊ ςιχψιεϊ αϊεκ εραια δαψκ ΰωψ ξΰτωψεϊ εξβαιμεϊ ΰϊ ϊπεςϊ δξτψχιν.
ωϊι δψφεςεϊ δςιχψιεϊ ωμ δαψκ πχψΰεϊ ψφεςεϊ ςχιτεϊ φιγιεϊ (co-lateral ligaments). ψφεςεϊ ΰμδ ξηαψεϊ ΰϊ ςφν διψκ ΰμ ςφν δωεχ. ΰηϊ ξφιγο δξγιΰμι (τπιξι) ωμ ωϊι δςφξεϊ εΰηϊ ξφιγο δμθψμι (ηιφεπι) ωμ ωϊι δςφξεϊ.
ξθψϊο ωμ ωϊι ψφεςεϊ ΰμδ διΰ μξπες ξςφν δωεχ μδημιχ μφγγιν ξϊηϊ μχφεεϊ ωμ ςφν διψκ.
απερσ ωϊι ψφεςεϊ ΰμδ ξριιςεϊ αωμιθδ ςμ ριαεα ξτψχ δαψκ δλτετδ αιηγ ςν δψφεςεϊ δφεμαεϊ ςμιδο παγψ ξιγ. αξψαιϊ δζξο ψφεςεϊ ΰμδ ψτειεϊ λΰωψ δαψκ λτετδ ΰκ λΰωψ δριαεα ξϊψηω ααψκ δλτετδ δο πξϊηεϊ ξηγω ςμ ιγι ϊπεςδ ζε. γαψ ζδ ςωει μβψεν μτφιςδ ϊπεηεϊ ιεβδ λβεο μεθερ εψβμ ξΰηεψι δψΰω.
ωϊι δψφεςεϊ δΰηψεϊ ωπγαψ ςμιδο δο δψφεςεϊ δφεμαεϊ (cruciate ligaments) δξιμδ cruciate ξωξςδ "φεμαϊ". λΰωψ ΰπε ξαιθιν ςμ ωϊι ψφεςεϊ ΰμδ, λξςθ ξλμ ζειϊ, δο ηεφεϊ δΰηϊ ΰϊ δωπιδ. ωϊι ψφεςεϊ ΰμδ αξχεν μωλεο ξηευ μαψκ ςεαψεϊ αϊεκ δξτψχ ςφξε εωεξψεϊ ΰϊ ςφν διψκ εδωεχ χψεαεϊ ζε μζε.
ωξεϊιδο (Anterior Cruciate Ligament (ACL) Posterior Cruciate Ligament (PCL
ΰν ϊαιθε αϊψωιν δξφεψσ ϊψΰε ωςμ δ tibia δ-ACL ξϊηαψ μφγ δΰπθψιεψι. εδ PCL
ξϊηαψ μφγ δτερθψιεψι ωμ δ tibia, ξλΰο ωξεϊιδο.
ΰμδ ωϊι ψφεςεϊ ξΰγ ηζχεϊ ΰωψ ξΰτωψεϊ εξβαιμεϊ ϊπεςδ αξτψχ δαψκ. δ- ACL πξϊηϊ ιεϊψ αζξο ωϊι τςεμεϊ ςιχψιεϊ, δψΰωεπδ διΰ ϊπεςδ ΰπθψιεψιϊ ωμ δtibia ϊηϊ δfemur αξιμιν ΰηψεϊ διΰ ωεξψϊ ΰϊ δ tibia ξμδημιχ χγιξδ ξιγι ϊηϊ δ femur. δτςεμδ δηωεαδ δωπιδ ωμ ψφεςδ ζε διΰ μξπες ιεϊψ ξιγι ψεθφιδ τπιξδ (medial) ωμ δαψκ δλτετδ. λΰωψ δ tibia ξρϊεααϊ τπιξδ ψφεςδ ζε πξϊηϊ λλμ ωδιΰ ξϊΰψλϊ. ζε δριαδ ωαςθιδ ριαεα χιφεπι τπιξδ (medial rotation) ςωει μβψεν μχψςιν α-ACL.
δ PCL διΰ ατωθεϊ διτεκ ξεημθ ωμ δ ACL. ξθψϊδ δςιχψιϊ διΰ μδβαιμ ΰϊ δtibia ξμδημιχ ΰηεψδ ϊηϊ δ femur. ααψκ ιωψδ διΰ λξςθ ωΰιπδ ξΰτωψϊ ξχεν μϊπεςδ ωμ δ tibia εδιΰ δλη δςιχψι ωξηζιχ αιηγ αψλιιν ατωιθϊ ιϊψ (hyper-extended knees). αδαπδ δτωεθδ αιεϊψ πιϊο μεξψ ωδPCL διΰ ξβαιμδ ωμ ψεθφιδ μθψΰμιϊ ΰαμ πψΰδ ωδιΰ ξωηχϊ ϊτχιγ ξωπι αζδ. πγιψ ιεϊψ μδτφς αψφεςδ ζε μξψεϊ ωζδ αδημθ χεψδ.
|
δγτρ
ωμη μηαψ
μγιεο ςμ δξΰξψ ατεψεν
